【Energiebeleid】Veranderingen en gevolgen van de hervorming van de Europese elektriciteitsmarkt

De EU-consumenten zullen profiteren van de goedkeuring van het hervormingsplan voor de elektriciteitsmarkt, stabielere energieprijzen genieten, de afhankelijkheid van de prijzen van fossiele brandstoffen verminderen en een steviger pad richting een koolstofvrij Europa hebben. De Europese Raad heeft op 21 mei een nieuw hervormingsplan voor de elektriciteitsmarkt aangenomen, waarin specifiek het delen van energie wordt geïntroduceerd en waarin de lidstaten worden opgeroepen relevant beleid en regelgevingskaders vast te stellen. Volgens de nieuwe regels moeten toezichthouders onredelijke belemmeringen voor het delen van energie, hernieuwbare energie en energiegemeenschappen voor burgers wegnemen. Tegelijkertijd zullen de lidstaten en de EU-instellingen maatregelen nemen om kleine marktdeelnemers te helpen duurzame energieproducten te verkopen, inclusief het opzetten van garantieprogramma's. Deze nieuwe regel zal rechtstreeks van toepassing zijn op alle EU-lidstaten.

“Vandaag is een mijlpaal voor de EU op weg naar een koolstofvrije groene toekomst.” Dat heeft de Belgische minister van Energie Tinne Van der Straeten gezegd. "Met de goedkeuring van het hervormingsplan voor de elektriciteitsmarkt geven we consumenten meer macht, garanderen we de leveringszekerheid en maken we de weg vrij voor een stabielere, voorspelbare en duurzame energiemarkt."

Achtergrond informatie
Op 14 maart 2023 heeft de Europese Commissie een voorstel ingediend voor de hervorming van het ontwerp van de elektriciteitsmarkt in de EU om het hoofd te kunnen bieden aan de hoge en volatiele energieprijzen in 2022. Het hervormingspakket omvat voorschriften voor het ontwerp van de elektriciteitsmarkt en een voorstel voor een verordening om de groothandelsenergie te beschermen markten te beschermen tegen marktmanipulatie, die op 18 maart 2024 formeel door de Raad werd aangenomen. De EU-Raad en het Europees Parlement begonnen op 19 oktober 2023 met onderhandelingen over de hervorming van de elektriciteitsmarkt en bereikten op 13 december 2023 een voorlopig akkoord in minder dan twee maanden. Op 21 mei 2024 heeft de Europese Raad een nieuw hervormingspakket voor de elektriciteitsmarkt aangenomen.

Belangrijkste inhoud van het hervormingspakket

1. Stabiele en voorspelbare energieprijzen
Stroomafnameovereenkomsten (PPA's) zijn langetermijncontracten die stabiliteit bieden aan klanten en investeerders; geactualiseerde regels bevorderen de invoering ervan en verminderen onnodige administratieve rompslomp en kosten. De lidstaten kunnen investeringen in hernieuwbare energie verder ondersteunen door middel van stroomafnameovereenkomsten in overeenstemming met hun plannen voor een koolstofarme economie, inclusief de invoering van garantieregelingen. De nieuwe regels stellen lidstaten in staat tweerichtingscontracten voor verschil (CfD's) of plannen met hetzelfde effect aan te nemen om nieuwe investeringen in energieopwekking te ondersteunen, waardoor de impact van elektriciteitsprijzen op prijsschommelingen op de markten voor fossiele brandstoffen wordt verminderd.

CFD's kunnen worden toegepast op investeringen in nieuwe energieopwekkingsfaciliteiten op basis van windenergie, Oplossingen voor zonne-PV-systemen , geothermische energie, waterkracht zonder reservoirs en kernenergie. De verordening vereist ook dat elektriciteitsleveranciers hedgingstrategieën ontwikkelen en dat lidstaten gunstige voorwaarden scheppen zodat energiegemeenschappen toegang kunnen krijgen tot hedgingproducten en een eerlijke concurrentieomgeving kunnen garanderen, zodat energiegemeenschappen kunnen floreren met deze nieuwe activiteit. De nieuwe regels zullen rechtstreeks van toepassing zijn op alle EU-lidstaten.
2. Crisisreactie
De nieuwe regels geven de Raad de bevoegdheid om een ​​crisis uit te roepen wanneer zich extreme prijsschommelingen voordoen op de elektriciteitsmarkt. De lidstaten moeten in tijden van crisis maatregelen nemen om de beschermingsmaatregelen voor elektriciteitsconsumenten te versterken en de elektriciteitsprijzen voor kwetsbare gebruikers verder te verlagen, terwijl ongeoorloofde veranderingen op de elektriciteitsmarkt worden voorkomen en eerlijke concurrentie tussen leveranciers tijdens crises wordt gewaarborgd. Bovendien moedigt de hervorming ook plannen voor het delen van energie aan en ondersteunt zij bestaande duurzame-energiegemeenschappen en energiegemeenschappen van burgers. Het capaciteitsmechanisme zal een structureel onderdeel van de elektriciteitsmarkt worden, waardoor leveringszekerheid en flexibiliteit worden gewaarborgd en geleidelijk een koolstofvrij systeem wordt gerealiseerd naarmate het aandeel hernieuwbare energie toeneemt.